LUCERNA i jej wplyw prozdrowotny
Lucerna siewna ? Medicago sativa L., z rodziny motylkowatych ? Papilionaceae jest bogata w izoflawony (kumestrol, genisteina), proteiny, aminokwasy, witaminy, kumaryny (medikagol), saponiny estrogenne (2-3%), np. kwas medikagenowy, sojasapogenol, hederagenina; fitosterole (beta-sitosterol, stigmasterol, kampesterol) i sole mineralne. Posiada działanie przeciwzakrzepowe, antyandrogenne i estrogenne.
W medycynie ludowej od dawna wykorzystywano właściwości lecznicze lucerny. Badania naukowe potwierdzają, że te części lucerny, które znajdują się nad ziemią zawierają znaczne ilości prowitaminy A, witamin B, C, D, E i K oraz soli mineralnych, potasu, żelaza, wapnia i fosforu. Te dwa ostatnie składniki są bardzo niezbędne w rozwoju układu kostnego. Najcenniejsze pod tym względem są liście, z kolei nasiona zawierają dużo białka.
Kiełki lucerny jako źródło witamin:
Nasiona lucerny są wykorzystywane od 1500 lat w medycynie chińskiej i indyjskiej. Obecnie w społeczeństwie Zachodu coraz popularniejsze staje się spożywanie jej kiełków. Zawierają witaminy A (51 IU/33g),C (2,7 mg/33g), B1, B2, B3, B5, B6, B9, K (ok. 10 mcg/33g). Tak niewielka ilość da aż 13% dziennego zapotrzebowania na witaminę K. Żelazo w 33 gramach kiełków to 0,3 mg (2% dziennego zapotrzebowania wg diety 2000 kalorii). Taka porcja kiełków w podobnym stopniu spełnia zapotrzebowanie organizmu na magnez, fosfor, cynk, miedź, mangan. 1,3grama w 33 gramach kiełków to łatwo przyswajalne białko. Kwasy tłuszczowe omega 3 to 57.8 mg i kwasy tłuszczowe omega 6 to 77.2 mg w 33 gramach.
Niestety saponiny lucerny w większych ilościach są toksyczne i uszkadzają krwinki. Surowcem jest nasienie i ziele lucerny, z których można ekstrahować izoflawony. Suche wyciągi z lucerny stanowią składnik coraz większej liczby preparatów zagranicznych zalecanych do łagodzenia objawów przekwitania. Wodne i wodno-alkoholowe wyciągi z ziela (napar: 3-5 g/200 ml wrzącej wody; 1-2 razy dziennie po 100 ml) działają moczopędnie, przeciwobrzękowo, napotnie, odżywczo, pobudzająco na trawienie oraz apetyt i ogólnie wzmacniająco. Lucerna obniża poziom cholesterolu we krwi. Hamuje rozwój miażdżycy. Sproszkowane ziele lucerny można spożywać doustnie po 500-1000 mg 3 razy dziennie, najlepiej po uprzednim wymieszaniu z miodem, np. akacjowym. Niekiedy są zalecane dawki suchego sproszkowanego ziela wynoszące aż 5-10 g trzy razy dziennie. Nalewka z lucerny 1:5 na alkoholu 40-60% ? 5 ml 2 razy dziennie.
Właściwości zdrowotne i zastosowanie nasion lucerny
Może być używana:
- jako suplement diety dla osób z anemią (wspomaga przyswajanie składników mineralnych i witamin dzięki zawartości niezbędnych dla człowieka enzymów)
- w obniżaniu poziomu cukru u diabetyków
- przyczynia się do przyrostu wagi przez pobudzenie apetytu
- dobra w leczeniu wzdęć i wrzodów, bo poprawia mikroflorę jelit, a utrudnia rozwój grzybów (candidia)
- jest wykorzystywana jako środek moczopędny i w przypadku długotrwałych zaburzeń pęcherza moczowego i prostaty
- obniża gorączkę
- zapobiega powiększaniu się wola w chorobie tarczycy
- podobno poprawia laktację
- działa przeciwzapalnie między innymi dzięki dużej zawartości witaminy A i chlorofilu
- łagodzi syndrom napięcia przedmiesiączkowego dzięki fitoestrogenom
- obniża poziom cholesterolu we krwi (dzięki saponinom), co potwierdzają badania medyczne
- pobudza układ odpornościowy
- zmniejsza bóle reumatyczne
- wzmacnia siły witalne u osób starszych
Medycyna konwencjonalna uważa, że dobra dawka dla obniżenia cholesterolu to 5-10 gramów ziela dziennie w naparze, trzy razy dziennie. W terapi skuteczny jest też ekstrakt alkoholowy 5-10 ml (1:1 25% alkohol), także trzy razy dziennie.
BADANIA ( źródło: prof. dr hab. Kazimierz Głowniak /mgr farm. Jarosław Widelski / mgr farm. Krystyna Skalicka-Woźniak)
Lucerna stosowana jest w leczeniu cukrzycy. Spożywana w ilości 62,5 g/kg oraz dodawana do wody (2,5 g/l), redukuje hipoglikemię myszy. Wodny ekstrakt lucerny (1 mg/ml) stymuluje transport 2-deoxy-glukozy, utlenianie glukozy i przekształcanie glukozy w mięśniach brzusznych myszy.
Po zakończonych sukcesem próbach z ekstraktami z soi, dietetycy postanowili wprowadzić jako dodatek do żywności ekstrakt z lucerny. Eksperyment objął swym zasięgiem Meksyk i Nikaraguę. Objęto kontrolą medyczną 200 dzieci i matek z rodzin ubogich, dotkniętych anemią. W ciągu 3 miesięcy u ponad 85% przypadków poziom hemoglobiny podniósł się do normalnego. Stwierdzono również, że dzieci mają lepsze wyniki w nauce, zwiększa się frekwencja w klasach, dzięki obniżeniu zachorowalności na dziecięce choroby lub skrócenie czasu ich trwania. Zaobserwowano także zwiększenie się apetytu, zmniejszenie zmęczenia, likwidację problemów ze skórą, poprawę wzroku, ustąpienie bólów głowy oraz bezsenności. Różne infekcje oddechowe stały się mniej poważne i trwały krócej.
Regularne przyjmowanie ekstraktu z lucerny przyczyniło się do podniesienia ogólnego stanu zdrowia u osób cierpiących na grypę, zapalenie migdałków, cukrzycę, artretyzm, bronchit, zapalenie płuc, alergię, astmę, gruźlicę. Wyniki tych badań oraz wielokierunkowe badania fitochemiczne, także inne, dotyczące właściwości farmakologicznych substancji naturalnych obecnych w lucernie siewnej, sprawią, że ta roślina, znana i stosowana jako lek już od starożytności, znajdzie swoje miejsce zarówno w diecie, jak i w lecznictwie.
Ważne ostrzeżenia przed zastosowaniem lucerny:
Lepiej unikać lucerny w ciąży, bo może spowodować skurcze macicy.
Nie zaleca się przyjmować lucerny i jej wyciągów dłużej niż 3 miesiące, ponieważ ze względu na dużą ilość witamin rozpuszczalnych w tłuszczach może nastąpić ich zbytnia kumulacja w organizmie.
Przerwa w kuracji po tym czasie jest konieczna dla zdrowia. Nie wolno stosować lucerny w chorobach układu odpornościowego, stwardnieniu rozsianym, toczniu rumieniowatym i przy przyjmowaniu leków immunosupresyjnych, bo może osłabić ich działanie.
POLECAMY
SWANSON Full Spectrum Alfalfa (lucerna) - 400 mg - 60 kapsułek - PROMOCJA! - 60 % TANIEJ!
Dane opracował:
Przemysław Kowalewski
Trener personalny, specjalista ds. odżywiania i suplementacji w sporcie